Seferberlik nedir ve seferberlik durumunda ne gibi değişiklikler olur, merak edilen bir konudur. Seferberlik; millet olarak, askeri güç başta olmak üzere milletin tüm yetki ve kaynakları, savaşın ihtiyaçlarını karşılayacak olması durumudur. Oluşturma, toplama, düzenleme ve kullanma ile ilgili tüm faaliyetler yürütülür ve hak ve özgürlükler kısmen veya tamamen kanunla kısıtlanır. Başta askeri güç olmak üzere devletin tüm güç ve kaynaklarının hazırlanması, toplanması, örgütlenmesi ve kullanılmasına ilişkin tüm faaliyetlerin savaşın gereklerini yerine getirmek amacıyla üstlenildiği, hak ve özgürlüklerin kısmen korunduğu veya tamamen kanunla sınırlandırıldığı haller, seferberlik olmaktadır.
Seferberlik hali ise bu uygulamanın başladığı andan itibaren yani günden ve saatten, tamamen kaldırılmasına dek devam eden durum olarak özetlenebilir.
Seferberlik Nedir?
Çeşitli mecralarda sık sık duyulan seferberlik kelimesi, yaygın olarak kullanılsa da, ne anlama geldiği pek çok kişi tarafından merak edilmektedir. Seferberlik ilanı, savaşı gerektirecek olası bir durumun baş göstermesi durumunda söz konusu olmaktadır. Savaş yaşanabilecek herhangi bir durum, ayaklanma, vatana yahut cumhuriyete karşı kuvvetli bir eylem ya da kalkışmanın ülkenin birliğini bölmeye çalışması gibi durumlar, seferberlik ilanına neden olabilir. Bunun yanı sıra içten veya dıştan tehlikeye düşüren durumların meydana gelmesi de, Cumhurbaşkanı tarafından genel veya kısmi seferberlik ilanına karar verilmesine neden olabilir.
Seferberlik pek çok farklı başlık altına incelenebilir. Ancak bu konuda en merak edilen olası bir seferberlik durumunda kimlerin askeri personel olarak görev yapma zorunluluğu olacağıdır.
Seferberlik Durumunda Askere Alınacak Vatandaşlar
Seferberlik Cumhurbaşkanının ilanı ile meydana gelebilecek, olağan üstü bir durum olarak düşünülebilir. Ülkenin birliğini bölmeyi amaçlayan olası bir durumun önüne geçmek ve bu gibi durumlara izin vermemek için ilan edilen seferberlik durumunda askeri personel olarak göreve çağırılacak öncelikli vatandaşlar bulunmaktadır.
Seferberlik ilanının ardından askere alınacak vatandaşların arasında muvazzaflık hizmetini tamamlamış ve TSK’dan ayrılmış subaylar, astsubaylar, uzman erbaşlar, sözleşmeli erler ve erbaşlar bulunmaktadır. Bu aşama pek çok kişi muvazzafın ne demek olduğu ile ilgili kafa karışıklığı yaşamaktadır. Muvazzaf, 20 yaşını doldurmuş ve askerlik görevini yapmak için teslim olmuş vatandaşların askerliklerinin ilk günleri ile teskerelerini aldıkları askerliğin son günü arasındaki fiilen askerlik yaptıkları toplam süredir. Bu kişilere, yasal yaş sınırını geçene dek seferberlik anında görev emri verilebilir.
Türkiye’de seferberlik iki farklı şekilde gerçekleşmektedir. Bunlardan ilki kısmi diğeri ise genel seferberliktir. Askeri personel her iki seferberlik çeşidinde de göreve çağırılabilir. Türkiye’de geçmiş yıllarda seferberlik için yaş sınırı 46 iken bu sınırın 41’e indiği bilinmektedir. Yani 41 yaşını geçmemiş tüm vatandaşlar, seferberlik esnasında askeri personel olarak göreve çağırılabilir. Seferberlik esnasında askeri personel olarak görev yapmanın alt sınırı ise 20 yaş olarak bilinmektedir. Dolayısıyla seferberlikte askere alınacaklar kimlerdir sorusuna 20 ila 41 yaşındaki vatandaşlar şeklinde cevap verilebilir.
Bunun yanı sıra vatandaşlar seferberlik esnasında görev emri almak isteyebilir. Seferberlik mevzuatı gereği göz önünde bulundurulduğuna görev emrine TSK’nın ihtiyaçları gözetilerek karar verilmektedir. Görev emri verilecek olan vatandaşlara Milli Savunma Bakanlığı Bilgi Sistemi üzerinden bilgisayar ortamına karar verilmektedir. Dolayısıyla bu aşamada istek üzerine görevlendirme yapılmasının söz konusu olmadığını söylemek doğru olacaktır.
Seferberlik ilan etmek Cumhurbaşkanı tarafından gerçekleştirilebilir. Olası bir seferberlik ilanında askeri görevlendirmeniz olup, olmadığını öğrenmek için askerlik şubelerine gidebilir ya da e-devlet üzerinden gerekli sorguları yapabilirsiniz. Bu aşamada pek çok kişi aynı aileden iki erkek kardeşe seferberlik görevi çıkıp, çıkmayacağını merak etmektedir. İhtiyaç dahilinde aynı aileye mensup olan iki erkek kardeşe de seferberlik görevi çıkabilir.