ADLİ VE ÖNLEME ARAMALARI YÖNETMELİĞİ

Gece Vakti: Güneşin Batmasından bir saat sonra başlayan ve doğmasından bir saat evvel kadar devam eden süreyi ifade eder.

Gecikmesinde Sakınca Bulunan Hal:

Adli Aramalar Bakımından: derhal işlem yapılmadığı taktirde suçun iz, eser, emare ve delillerinin kaybolması veya şüphelinin kaçması veya kimliğinin tespit edilememesi ihtimalinin ortaya çıkması ve gerektiğinde hakimden karar almak için vakit bulunmaması halini,
Önleme Aramaları Bakımından: derhal işlem yapılmadığı taktirde, milli güvenlik ve kamu düzenini, genel sağlık ve genel ahlakın veya başkalarının hak ve hürriyetinin korunmasının tehlikeye girmesi veya zarar görmesi, suç işlenmesinin önlenememesi, taşınması veya bulundurması yasak olan her türlü silah, patlayıcı madde veya eşyanın tespit edilememesi ihtimalinin ortaya çıkması ve gerektiğinde hakimden karar almak için vakit bulunmaması hali

jandarma sınavları — jandarma özet kanun

Suçüstü hali:

İşlenmekte olan Suçu
Henüz işlenmiş olan fiil ve fiilin işlenmesinden hemen sonra kolluk, suçtan zarar gören veya başkaları tarafından takip edilerek yakalanan kişinin işlediği suçu,
Fiilin pek az önce işlendiğini gösteren eşya veya delile yakalanan kimsenin işlediği suçu.

Adlî aramaya karar vermek yetkisi hâkimindir. Kolluk, arama kararı alınmasını talep ettiği durumlarda, makul şüphe sebeplerini belirten ayrıntılı ve gerekçeli bir rapor hazırlar ve Cumhuriyet savcısına başvurur. Hâkim kararı veya gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyetsavcısının,Cumhuriyet savcısına ulaşılamadığı hâllerde ise kollukâmirininyazılı emriyle arama yapılabilir.
Kollukâmirlerincekonutta, iş yerinde ve kamuya açık olmayan kapalı alanlarda arama kararı VERİLEMEZ.Sayılan bu yerlerde arama ancak Hakimkararı veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde C.Savcısının yazılı emriyle yapılabilir.

ARAMA KARARI ALINMADAN YAPILACAK ARAMALAR:

Hakkında tutuklama kararı veya yakalama emri veya zorla getirme kararı bulunan kişi ile hakkında gıyabî tutuklama kararı verilen kaçak yakalandığında üstünde, yakalanması amacıyla konutunda, işyerinde, yerleşim yerinde, bunların eklentilerinde ve aracında yapılacak aramada
Hâkim kararı veya Cumhuriyet savcısının yazılı emri ile veya kolluk tarafından doğrudan yakalanan kişinin, kendisine, başkalarına veya yakalama işlemini yapan kolluk görevlilerine zarar vermesini önlemek amacıyla yapılacak kaba üst aramasında
Gözaltına alınan kişinin, nezarethaneye konmadan önce yapılan üst aramasında,
Herhangi bir sebeple hukuka uygun şekilde yakalandıktan sonra kolluk güçlerinin elinden kaçmakta olan kişilerin veya işlenmekte olan veya henüz işlenmiş olan veya pek az önce işlendiğini gösteren belirtilerin olduğu suçun failinin yakalanması amacıyla takibi sırasında girdikleri araç, bina ve eklentilerinde yakalanması amacıyla yapılacak aramalarda, ARAMA EMRİVEYAKARARIALINMAZ.
Usulüne uygun olarak yapılmış olan aramalarda Yapılmakta olan soruşturma veya kovuşturmayla ilgisi olmakla birlikte, karar veya yazılı emirde konu edilmeyen,
Yapılmakta olan soruşturma veya kovuşturmayla ilgisi olmayan ancak, diğer bir suçun işlendiği şüphesini uyandırabilecek, bir delil elde edilirse; bu delil koruma altına alınır ve durum Cumhuriyet başsavcılığına derhâl bildirilerek el koyma işlemini gerçekleştirmek için Cumhuriyetsavcısındanyeni bir yazılı emir istenir. Cumhuriyetsavcısınaulaşılamadığı hâllerde ise kolluk âmirinin yazılı emriyle kolluk görevlileri elkoymaişleminigerçekleştirebilir.

Hâkim kararı olmaksızın elkoyma işlemi,24 saatiçindegörevlihâkiminonayınasunulur. Hâkim,kararını elkoymadanitibaren48saatiçindeaçıklar; aksi hâlde elkoyma kendiliğinden kalkar.

Hakim Kararı Olmaksızın Yapılabilecek Aramalar:

Hakkında gıyabî tutuklama veya yakalama müzekkeresi bulunan kişi yakalandığında üstünde, yakalanması amacıyla konutunda, işyerinde, yerleşim yerinde, bunların eklentilerinde ve aracında yapılacak aramada,
Kolluk tarafından yakalanan kişinin, yakalandığı anda, silah gibi kendisine veya kişilere zarar verebilecek diğer unsurlardan arındırılması amacıyla yapılacak üst aramasında ve bu gibi hâllerde aracında, kaçarken içine girdiği bina ve eklentilerde yapılacak aramalarda,
Hâkim kararı veya Cumhuriyet savcısının yazılı emri ile yakalanan kişinin, yakalandığı anda, silâh gibi kendisine veya kişilere zarar verebilecek diğer unsurlardan arındırılması amacıyla yapılacak üst aramasında ve bu gibi hâllerde aracında, kaçarken içine girdiği bina ve eklentilerde yapılacak aramalarda,
Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanunun 8 inci maddesi kapsamında, kaçak eşya ile girilirken veya çıkılırken görülen veyahut kaçakçılık sayılan herhangi bir işin yapıldığına ilişkin delil görüntüsü bulunan yerlerde, usulüne göre ve hemen yapılan aramalarda,
Suçüstü hâlinde yapılan aramalarda, toplum için veya kişiler bakımından yaşamsal tehlikeyi ortadan kaldırmak amacıyla veya kapalı yerlerden gelen yardım çağrıları üzerine, konut, işyeri ve yerleşim yeri ile eklentilerine girmek için,
Gözaltına alınan kişinin, nezarethaneye konmadan önce yapılan üst aramasında.

Hâkimden Önleme Araması Kararı Alınması Gerekmeyen Hâller

Devletçe kamu hizmetine özgülenmiş bina ve her türlü tesislere giriş ve çıkışın belirli kurallara tâbi tutulduğu hâllerde, söz konusu tesislere girenlerin üstlerinin veya üzerlerindeki eşyanın veya araçlarının aranmasında,
İl İdaresi Kanununun ek 1 inci maddesi kapsamında bulunan, sivil hava meydanlarında, limanlarda ve sınır kapılarında, binaların, uçakların, gemilerin ve her türlü deniz ve kara taşıtlarının, giren çıkan yolcular ile buralarda görevli kamu kuruluşları ve özel kuruluşlar personelinin, üstlerinin, araçlarının ve eşyalarının aranmasında,
Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanunun 9 uncu maddesi kapsamında, dükkan, mağaza, ticaret ve alışveriş yapılan özel evler, depo, ambar, antrepo, han, otel, pansiyon, sinema, tiyatro, gazino, kahvehane, bar, dansing ve bunlara benzer yerler ve eklentilerinde, umuma açık oldukları müddetçe ve umuma açık yerlerinde yapılacak aramalarda,
Olağanüstü Hal Kanununun 11 inci maddesi kapsamında, kişilerin üstünün, eşyalarının Olağanüstü Hal Valisinin emriyle aranmasında,
Sıkıyönetim Kanununun 3 üncü maddesi kapsamında, konutların ve her türlü dernek, siyasî parti, sendika, kulüp gibi teşekküllere ait binaların, işyerlerinin, özel ve tüzel kişiliklere sahip müesseseler ve bunlara ait eklentilerin ve her türlü kapalı ve açık yerlerin, mektup, telgraf ve sair gönderilerin ve kişilerin üzerlerinin sıkıyönetim komutanının emriyle aranmasında,
Kanunların, muhafaza altına alınmalarına olanak verdiği kişilerin, üst veya eşyalarının aranmasında,
Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun çerçevesinde görevli kolluğun, aynı Kanunun 79 uncu maddesindeki silâh taşıma yasağı kapsamında, silâh taşıdığından şüphelenilen kişilerin üstlerinin ve eşyalarının aranmasında

Usulüne uygun yapılan aramada, soruşturma için ispat vasıtası olabilecek veya müsadereye tâbi bulunan eşyaya rastlanırsa, zilyetlerinin rızası hâlinde eşya muhafaza altınaalınır. Rızaolmayanhâllerdeeşyayaelkonulur.

Önleme aramalarında işlemin yapılacağı kanunda belirtilen umumi ve umuma açık yerlerde makul sebeplerin oluştuğunu ve millî güvenlik ve kamu düzeninin, genel sağlık ve genel ahlâkın veya başkalarının hak ve hürriyetlerinin korunması, suç işlenmesinin önlenmesi, taşınması veya bulundurulması yasak olan her türlü silâh, patlayıcı madde veya eşyanın tespiti amacının ortaya çıktığını ve tehlikenin oluştuğunu gösteren belirlemeler, kolluk tarafından önceden saptanır ve mahallin en büyük mülkî amirine, gerekçeleri ile birlikte yazılı olarak iletilir. Mülkî amir, talebi uygun bulursa, gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde yazılı arama emri verir.

Gecikmesinde sakınca bulunmayan hâllerde, mülkî amir, uygun gördüğü takdirde istemi, aramanın yapılacağı yerdeki sulh ceza hâkimine sunar.

Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde, en büyük mülkî amirin verdiği yazılı emirle yapılan önleme aramaları, 24saatiçindegörevlisulh cezahâkiminin onayınasunulur.

AVUKAT BÜROLARINDA YAPILACAK ARAMALAR:

Cumhuriyetsavcısıhazırolmaksızınavukatbürolarındaaramayapılamaz.
Avukat büroları ancak mahkeme kararı ile ve kararda belirtilen olayla ilgili olarak CUMHURİYETSAVCISININdenetiminde aranabilir. Baro Başkanı yada onu temsilen bir avukat aramada hazır bulundurulur. Arama Sonucunda el konulmasına karar verilen şeyler bakımından bürosunda arama yapılan avukat, baro başkanı veya onu temsil eden avukat, bunları avukat ve müvekkil arasındaki mesleki ilişkiye ait olduğunu öne sürerek karşı koyduğunda, bu şey ayrı bir zarfa veya pakete içerisine konularak hazır bulunanlarca mühürlenir ve bu konuda gerekli karar verilmesi için soruşturma evresinde Sulh Ceza Hakiminden kovuşturma aşamasında hakimveyamahkemetarafında 24saat içinde karar verilir.

ASKERİ MAHALLERDE YAPILACAK ARAMALAR:

Askeri mahallerde yapılacak arama CumhuriyetSavcısınıntalep ve katılımı ile askeri makamlar tarafından yerine getirilir.

Arama sonucunda bazı eşyaya el koyma söz konusu olduğunda, hâkim kararı veya gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısının, Cumhuriyet savcısına ulaşılamadığı hâllerde ise kolluk âmirinin yazılı emri ile el koyma işlemi gerçekleştirilebilir
Hakkında arama işlemi uygulanan kimsenin belge veya kâğıtlarını inceleme yetkisi, Cumhuriyet savcısı ve hâkime aittir.
Kolluk, arama sırasında ele geçen belge veya kağıtlara, suçla ilgisi olup olmadığını tespit amacıyla, incelemeksizin bakabilir. Suçla ilgisi olabileceğinden şüphelendiği anda Kanunun öngördüğü şekilde incelenecek belge ve kâğıtları ambalajlayarak mühürler.
Bir suç dolayısıyla yapılan soruşturmada, başka surette delil elde etme imkânının bulunmaması hâlinde, Cumhuriyetsavcısınınistemiüzerineşüphelininkullandığıbilgisayarvebilgisayarprogramlarıilebilgisayarkütüklerindearamayapılmasına, bilgisayar kayıtlarından kopya çıkarılmasına, bukayıtlarınçözülerek metinhâlinegetirilmesinehâkimtarafındankarar verilir.

MÜLKİ AMİRİN EMRİ İLE YAPILABİLECEK ARAMALAR

Umuma açık yerlerin asayiş ve güvenlik yönünden denetimi için
Yönetmeliklere aykırı hareket eden yerlerde
Ahlak ve edep kurallarına aykırı yerlerin denetimi için
On sekiz yaşını doldurmamış küçüklerin girdiği veya on sekiz yaşından küçük kişilerin çalıştığından şüphelenilen bar pavyon gibi yerlerin denetimi için
Suç işlenmesini önlemek için kişilerden kimlik sorma
Trafik kanununa göre araçlarda bulunması gereken eşyanın denetimi için
Hudut kapılarından giriş çıkış yapanların pasaport denetimleri için kolluk tarafından kendiliğinden denetim yapılır
Milli güvenlik ve kamu düzeninin gene sağlık ve genel ahlakı veya başkalarının hak ve hürriyetlerinin korunması için
Suç işlenmesinin önlenmesi için
Taşınması veya bulundurulması yasak olan her türlü silah patlayıcı madde ve eşyanın tespiti amacıyla hakim kararıyla veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde MÜLKİ AMİRİN yazılı emriyle önleme aramasıyapılabilir.

DERNEKLERDE ARAMA:

Kamu düzeninin korunması veya suç işlenmesinin önlenmesi nedenlerinden birine bağlı olarak usulüne göre verilmiş hakim kararı olmadıkça yine bu nedenlere bağlı olarak gecikmesinde sakınca bulunan hallerde mülkiamirin yazılı emri bulunmadıkça kolluk kuvvetleri dernek ve eklentilerinde aram yapamaz ve buradaki eşyaya el koyamaz. El koyma söz konusuysa, mülki amirin kararı 24 saat içinde, görevli hakimin onayına sunulur, hakim 48 saat içinde kararını açıklar, aksi halde el koyma kendiliğinden kalkar. Hakim kararı, mülki amir tarafından dernek yöneticilerine yazıyladuyurulur.

ARAMANIN ZAMANI:

Arama, kararda veya yazılı emirde belirtilen süre içerisinde yapılır. Her arama kararı, aksine bir hüküm içermiyorsa sadece 1 kez arama yetkisi verir. Aramanın amacını tehlikeye sokan acil bir durum yoksa, adli arama gündüz yapılır. Konutta, işyerinde veya diğer kapalı yerlerde adli arama gece yapılamaz. Ayrıca bu yerlerde kolluk amirinin emriyle de arama yapılamaz.

Suçüstü halinde
Gecikmesinde sakınca bulunan halde
Firar eden kişi veya tutuklu veya hükümlünün tekrar yakalanması halinde
Geceleyin herkesin girip çıkabileceği umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinde geceadliarama

yapılabilir.