JSPS, Özet Kanunlar

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI ÖZETİ

ozet kanunlar

ANAYASA

  • Türkiye Cumhuriyeti toplumun huzuru milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde insan haklarına saygılı Atatürk milliyetçiliğine bağlı ve anayasanın başlangıcında belirtilen ilkelere dayanan demokratik laik ve sosyalbirhukukdevletidir.
  • Devletin temel amaç ve görevleri; Türk milletinin bağımsızlığını ve bütünlüğünü ülkenin bölünmezliğini cumhuriyeti ve demokrasiyi korumak kişilerin ve toplumun refah huzur ve mutluluğunu sağlamak kişinin temel hak ve hürriyetlerini sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmaktır.
  • Yasama yetkisi Türk milleti adına TBMM nindir. Bu yetki devredilemez.,
  • Yürütme yetkisi ve göreviC.başkanı tarafındananayasaya ve kanunlara uygun olarak kullanılır veyerinegetirirler.
  • Yargı yetkisi Türk milleti adına bağımsız ve tarafsız mahkemelerce kullanılır.
  • Anayasamızındeğiştirilmeyecekhükümleri:
  • 1)Türkiye devleti bir Cumhuriyettir.
  • 2)Toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde insan haklarına saygılı Atatürk milliyetçiliğine bağlı başlangıçta belirlenen temel İlkerlere dayanan demokratik, laik ve sosyal hukuk devleti
  • 3)Türkiye Cumhuriyet ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. DiliTürkçedir. Bayrağı,şeklikonularla belirlenen beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Milli marşı İstiklal marşıdır. Başkenti Ankara’dır.CumhuriyetinNitelikleri:

★Anayasanın başlangıçtaki esaslara dayanması

★Toplum huzuru milli dayanışma ve Adalet anlayışı içinde insan haklarına saygılı olması

★Atatürk milliyetçiliğine bağlı

★Demokratik olması

★Laik devlet olması

★Sosyal devler olması

★Hukuk devleti olması

türkiye cumhuriyeti anayasası özeti
Jandarma özet kanunlar

Bir Devletin Hukuk Devleti Sayılabilmesi İçin Bulunması Gereken Özellikler:

★Devletin yazılı bir anayasası olmalıdır

★Bu anayasada temel hak ve hürriyetlere yer verilmelidir.

★Bu anayasa Millet oyu ile kabul edilmiş olmalıdır

★Anayasanın üstünlüğü kabul edilmelidir

★Mahkemeler bağımsız olmalıdır

YasamaYetkisi:Türk Milleti adına TBMM’dir. Bu yetki devredilemez.

Yürütme Yetkisi: Yürütme yetkisi ve görevi, Cumhurbaşkanı tarafından, Anayasaya ve kanunlara uygun olarak kullanılır ve yerine getirilir.

YargıYetkisi:Türk Milleti adına bağımsızvetarafsızmahkemelercekullanılır

Temel Hak ve Hürriyetlerin Kullanılmasının Durdurulması: Savaş, seferberlik veya olağanüstü hallerde, milletlerarası hukuktan doğan yükümlülükler ihlal edilmemek kaydıyla, durumun gerektirdiği ölçüde temel hak ve hürriyetlerin kullanılması kısmen veya tamamen durdurulabilir veya bunlar için Anayasada öngörülen güvencelere aykırı tedbirler alınabilir.

  • Dernekler, kanunun öngördüğü hallerde hâkim kararıyla kapatılabilirveya faaliyetten alıkonulabilir. Ancak, millî güvenliğin, kamu düzeninin, suç işlenmesini veya suçun devamını önlemenin yahut yakalamanın gerektirdiği hallerde gecikmede sakınca varsa, kanunla bir merci, derneği faaliyetten men ile yetkilendirilebilir. Bu merciin kararı, 24saat içindegörevli hâkimin onayına sunulur. Hâkim, kararını 48 saat içinde açıklar; aksi halde, bu idarî karar kendiliğinden yürürlükten kalkar.
  • Herkes, önceden izin almadan, silahsız ve saldırısız toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına sahiptir.Toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı ancak, millî güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlığın ve genel ahlâkın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması amacıyla ve kanunla sınırlanabilir.
  • 18yaşınıdolduranher Türk vatandaşı seçme ve halkoylamasına katılma haklarına sahiptir.
  • Seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde yapılacak seçimlerde UYGULANMAZ.

* Vatandaşlar, siyasi parti kurma ve usulüne göre partilere girme ve partilerden ayrılma hakkına sahiptir. Parti üyesi olabilmek için 18YAŞINI DOLDURMUŞolmak gerekir.

  • Hakimler ve savcılar, Sayıştay dahil yüksek yargı organları mensupları, kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri, yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri, Silahlı Kuvvetler mensupları ile yükseköğretim öncesi öğrencileri siyasi partilere ÜYEOLAMAZLAR.
  • Siyasi partilerin kapatılması, YARGITAYCUMHURİYETBAŞSAVCISININaçacağı dava üzerine

ANAYASAMAHKEMESİNCEkesin olarak karara bağlanır.

  • Temelli kapatılan bir parti bir başka ad altında kurulamaz.
  • Bir siyasi partinin temelli kapatılmasına beyan veya faaliyetleriyle sebep olan kurucuları dahil üyeleri, Anayasa Mahkemesinin temelli kapatmaya ilişkin kesin kararının Resmî Gazetede gerekçeli olarak yayımlanmasından başlayarak 5 YIL süreyle bir başka partinin kurucusu, üyesi, yöneticisi ve deneticisiolamazlar.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi genel oyla seçilen 600 milletvekilinde oluşur.
  • 18Yaşını Dolduran Her Türk Milletvekili Seçilebilir
  • TBMM ve CUMHURBAŞKANLIĞI seçimleri 5 yılda bir aynı gün yapılır.
  • Hakim ve Savcılar, Yüksek Yargı Organları Mensupları, Öğretim Elemanları, Yök Üyeleri, memurlar, TSK Mensupları, görevinden çekilmeden milletvekili adayı olamaz.
  • Savaş sebebiyle yeni seçimlerin yapılması mümkün olmazsa TBMMseçimleri1yılgeriyebırakılmasınakararverebilir.
  • Genel seçimden 30 ay geçmedikçe ara seçime gidilemez.
  • TBMM üyeliklerinde %5likboşalmaolmasıhalindearaseçimegidilir. Ara seçimler 3ay içinde yapılmasına karar verilir.

* Genel seçimlere 1 yıl kala ara seçim yapılmaz.

  • Bir ilin veya seçim çevresinin TBMM de üyesinin kalmaması halinde boşalmayı takip eden90 gündensonraki ilkPazargünü araseçimyapılır.

Yüksek Seçim Kurulu yedi asıl ve dört yedek üyeden oluşur. Üyelerin altısı Yargıtay, beşi Danıştay GenelKurullarınca kendi üyeleri arasından üye tamsayılarının salt çoğunluğunun gizli oyu ile seçilir. Bu üyeler, salt çoğunluk ve gizli oyla aralarından bir başkan ve bir başkanvekili seçerler.

Meclis çalışmalarına özürsüz veya izinsiz olarak 1 ay içerisinde 5 birleşim günükatılmayan milletvekilininmilletvekilliğinin düşmesine durumun meclis başkanlık divanınca tespit edilmesi üzerine genel kurulca üye tamsayısınınsaltçoğunluğunun oyuylakarar verilebilir.

  • İstifa eden milletvekilinin milletvekilliğinin düşmesi, istifanın geçerli olduğu TÜRKİYE BÜYÜK MİLLETMECLİSİBAŞKANLIKDİVANINCAtespit edildikten sonra, TÜRKİYEBÜYÜKMİLLETMECLİSİGENELKURULUNCAkararlaştırılır
  • Milletvekili meclisin kararı olmadıkça sorguya çekilemez tutuklanamaz.
  • Yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına veya milletvekilliğinin düşmesine karar verilmiş olması hallerinde, Meclis Genel Kurulu kararının alındığı tarihten başlayarak 7 GÜNiçerisinde ilgili milletvekili veya bir diğer milletvekili, kararın, Anayasaya, kanuna veya İçtüzüğe aykırılığı iddiasıyla iptali için ANAYASAMAHKEMESİNEbaşvurabilir. Anayasa Mahkemesi, iptal istemini 15GÜNiçerisinde kesin karara bağlar.
  • Mahalli idarelerinin seçimleri 5 yılda bir yapılır Türkiye Büyük Millet Meclisinin görev ve yetkileri;
  • Kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak
  • Bütçe ve kesin hesap kanun tekliflerini görüşmek ve kabul etmek
  • Para basılmasına ve savaş ilanına karar vermek
  • Milletlerarası antlaşmaların onaylanmasını uygun bulmak
  • Üye Tam sayısının 3/5 kararı ile genel ve özel af ilanına karar vermek.
  • Anayasanın diğer maddelerinde öngörülen yetkileri kullanmak ve görevleri yerine getirmektir.
  • Milletlerarası hukukun meşru saydığı hallerde savaş hali ilanına ve Türkiye’nin taraf olduğu milletlerarası antlaşmaların veya milletlerarası nezaket kurallarının gerektirdiği haller dışında, Türk Silahlı Kuvvetlerinin yabancı ülkelere gönderilmesine veya yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de bulunmasına izin verme yetkisi

NOT ;Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tam sayısının beşte üççoğunluğunun kararı ile genel ve özel afilanına karar vermek ve Anayasanın diğer maddelerinde ön görülen yetkileri kullanmak ve görevleri yerine getirmektir.

  • Kanun teklif etmeye milletvekilleri yetkilidir.
  • Cumhurbaşkanı TBMM de kabul edilen kanunları 15GÜNİÇİNDEyayımlar.
  • Yayımlanmasını tamamen veya kısmen uygun bulmadığı kanunları bir daha görüşülmek üzere meclise geri yollar.
  • ANCAK BÜTÇE KANUNUNU MECLİSE GERİ YOLLAYAMAZ.
  • TBMM geri gönderilen kanunu aynen kabul ederse C.başkanınca yayımlanır.
  • Antlaşmalar yayımlarından başlayarak 2AYiçerisinde TBMM’nin bilgisine sunulur.
  • TBMM bakanlar kuruluna KHK çıkarma yetkisi verebilir.
  • TBMM Her Yıl Ekim Ayının İlk günü kendiliğinden toplanır, Meclis bir yasama yılında en fazla 3 ay tatil yapabilir, ara verme tatil sırasında Cumhurbaşkanıncaçağrılabilir
  • KHKlar resmi gazetede yayımlandıkları gün yürürlüğe girer
  • TBMMBaşkanlıkDivanı,Meclis Başkanı, Başkanvekilleri, Katip Üyeler ve idare amirlerden oluşur.
  • Kararnameler resmi gazetede yayımlandıkları gün TBMM ye sunulur. Yayımlandıkları gün TBMM ye sunulmayan kararnameler bu kararın resmi gazetede yayımlandığı gün yürürlükten kalkar.
  • Milletlerarası hukukun meşru saydığı hallerde savaş hali ilanına ve Türkiye’nin taraf olduğu milletlerarası antlaşmaların veya milletlerarası nezaket kurallarının gerektirdiği haller dışında, Türk Silahlı Kuvvetlerinin yabancı ülkelere gönderilmesine veya yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de bulunmasına izin verme yetkisi TÜRKİYEBÜYÜK MİLLET MECLİSİNİNDİR.TBMM tatilde veya ara vermede ani silahlı saldırı durumunda derhal karar vermesi halinde CUMHURBAŞKANIDAkarar verebilir.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkan adayları, Meclis üyeleri içinden, Meclisin toplandığı gündenitibaren5 gün içinde, Başkanlık Divanına bildirilir, Başkan seçimi gizli oyla yapılır. İlk iki oylamada üye tamsayısının üçte iki ve üçüncü oylamada üye tamsayısının salt çoğunluğu aranır. Üçüncü oylamada salt çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamada en çok oy alan iki aday için dördüncü oylama yapılır; dördüncü oylamada en fazla oy alan üye, Başkan seçilmiş olur. Başkan seçimi, aday gösterme süresinin bitiminden itibaren,5güniçindetamamlanır
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi, yapacağı seçimler dahil bütün işlerinde üye tamsayısınınen az 1/3’ü iletoplanır.Türkiye Büyük Millet Meclisi, Anayasada başkaca bir hüküm yoksa toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar verir; ancak karar yeter sayısı hiçbir şekildeüye tamsayısının dörtte birinin bir fazlasından azolamaz.
  • TBMM: 1- Meclis Araştırması, 2- Genel Görüşme, 3- Meclis Soruşturması ve 4- Yazılı Soru yollarıyla Bilgi edinme ve denetleme yetkisini kullanır.

MeclisAraştırması:Belli Bir konuda bilgi edinmek için yapılan inceleme.

MeclisGörüşmesi:Toplumu ve devlet faaliyetlerini ilgilendiren belli bir kanunun genel kurulda görüşülmesi

MeclisSoruşturması:Cumhurbaşkanı Yard. Bakanlar Hakkında yapılan soruşturmadan ibarettir.

YazılıSoru:Yazılı olarak en geç 15güniçinde cevaplanmak üzere milletvekillerini C.Başkaşkanı Yrd. Bakanlara yazılı olarak soru sormasıdır.

Başkomutanlık ve Genelkurmay Başkanlığı:

  • Başkomutanlık, Türkiye Büyük Millet Meclisinin manevi varlığından ayrılamaz ve Cumhurbaşkanıtarafından temsil olunur.
  • Milli güvenliğin sağlanmasından ve Silahlı Kuvvetlerin yurt savunmasına hazırlanmasından, Türkiye Büyük Millet Meclisine karşı, Cumhurbaşkanısorumludur.
  • Cumhurbaşkanınca atanan Genelkurmay Başkanı; Silahlı Kuvvetlerin komutanı olup, savaşta Başkomutanlık görevlerini Cumhurbaşkanlığınamına yerine getirir.
  • MGK Gündemi: Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Genelkurmay başkanı önerisi dikkate alınarak Cumhurbaşkanınca düzenlenir. Cumhurbaşkanı olmadığı zamanlarda Cumhurbaşkanı Yardımcısı başkanlık eder.
  • MGKgerekli haller dışında 2ayda1defaCumhurbaşkanıbaşkanlığındatoplanır
  • MGK Cumhurbaşkanı Başkanlığında, Cumhurbaşkanı Yrd, Adalet, Milli Savunma, İçişleri, Dışişleri Bakanı, Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlarından oluşur.

Olağanüstü Hal Yönetimi:Cumhurbaşkanı savaş, salgın hastalık yada ekonomik bunalımın ortaya çıkması hallerinde yurdun tamamında veya bir bölgesinde 6 ayı geçmemek kaydıyla OHAL ilan edilir. Ohal kararı verildiği gün Resmi Gazetede yayınlanır aynı gün TBMM onayına sunulur. Cumhurbaşkanı talebiyle TBMM her defasında 4ayıgeçmemeküzere süreyiuzatabilir.Savaş hallerinde bu 4 aylık süre aranmaz.

-Yaş terfi işlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç her türlü ilişik kesme kararlarına karşı yargı yolu açıktır.

-Mahalli idare seçimleri 5 yılda 1 yapılır.

  • Cumhurbaşkanının görevleri:

Cumhurbaşkanı Devletin başıdır.

-Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanına aittir.

-Cumhurbaşkanı, Devlet başkanı sıfatıyla Türkiye Cumhuriyetini ve Türk Milletinin birliğini temsil eder; Anayasanın uygulanmasını, Devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını temin eder.

YASAMA İLE İLGİLİ GÖREVLERİ:

-Gerekli gördüğü takdirde, yasama yılının ilk günü Türkiye Büyük Millet Meclisinde açılış konuşmasını yapar.

-Ülkenin iç ve dış siyaseti hakkında Meclise mesaj verir.

  • Kanunları yayımlar.

-Kanunları tekrar görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisine geri gönderir.

-Kanunların, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün tümünün veya belirli hükümlerinin Anayasaya şekil veya esas bakımından aykırı oldukları gerekçesiyle Anayasa Mahkemesinde iptal davası açar.

  • Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları gerekli gördüğü takdirde halkoyuna sunar.

YÜRÜTME İLE İLGİLİ GÖREVLERİ:

-Cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları atar ve görevlerine son verir.

-Üst kademe kamu yöneticilerini atar, görevlerine son verir ve bunların atanmalarına ilişkin usul ve esasları Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenler.

-Yabancı devletlere Türkiye Cumhuriyetinin temsilcilerini gönderir, Türkiye Cumhuriyetine gönderilecek yabancı devlet

temsilcilerini kabul eder.

-Milletlerarası antlaşmaları onaylar ve yayımlar.

  • Milli güvenlik politikalarını belirler ve gerekli tedbirleri alır.

-Türkiye Büyük Millet Meclisi adına Türk Silahlı Kuvvetlerinin Başkomutanlığını temsil eder.

-Türk Silahlı Kuvvetlerinin kullanılmasına karar verir.

-Sürekli hastalık, sakatlık ve kocama sebebiyle kişilerin cezalarını hafifletir veya kaldırır.

-Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir.

-Anayasanın ikinci kısmının birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle dördüncü bölümde

yer alan siyasi haklar ve ödevler Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenemez.

-Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz.

-Kanunda açıkça düzenlenen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz.

-Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kanunlarda farklı hükümler bulunması halinde, kanun hükümleri uygulanır.

-Türkiye Büyük Millet Meclisinin aynı konuda kanun çıkarması durumunda, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi hükümsüz hale

gelir.

-Cumhurbaşkanı, kanunların uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilir.

-Kararnameler ve yönetmelikler, yayımdan sonraki bir tarih belirlenmemişse, Resmî Gazetede yayımlandıkları gün yürürlüğe

girer.

-Cumhurbaşkanı, ayrıca Anayasada ve kanunlarda verilen seçme ve atama görevleri ile diğer görevleri yerine getirir ve yetkileri kullanır.

Cumhurbaşkanı Seçilme Şartları: 40 yaşını doldurmuş Y.Ö.M.milletvekili seçilme yeterliliği olan her Türk vatandaşı seçilebilir. Cumhurbaşkanlığına, siyasi parti grupları, en son yapılan genel seçimlerde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde beşini almış olan siyasi partiler ile en az yüzbin seçmen aday gösterebilir. Halk tarafından 5yıllığınaseçilir. Bir kimse enfazla2defa C.başkanıseçilir.

Cumhurbaşkanı seçimi, Cumhurbaşkanın görev süresinin dolmasından önceki 60gün içinde, makamın her hangi bir sebeple boşalması halinde ise boşalmayı takip eden 45gün içinde tamamlanır.

Cumhurbaşkanı Cezai Sorumluluğu:

Cumhurbaşkanı hakkında bir suç işlediği iddiasıyla TBMM üye tamsayısının salt çoğunluğunun vereceği önerge ile soruşturma açılması istenebilir.

-Meclis önergeyi en geç 1 ay içinde görüşür ve üye tamsayısının 3/5 gizli oyla soruşturma açılmasına karar verilir.

Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Cumhurbaşkanına vekalet ve Bakanlar:

Cumhurbaşkanı seçildikten sonra 1yada daha fazla Cumhurbaşkanı yardımcısı atayabilir.

-Cumhurbaşkanı makamının herhangi bir nedenle boşalması halinde 45 gün içinde C.başkanı seçimi yapılır. Yenisi seçilinceye kadar C.Başkanı yardımcısı Cumhurbaşkanlığına vekalet eder. Cumhurbaşkanı yetkilerini kullanır.

– Genel seçime 1yılkalmışsa TBMM seçimi Cumhurbaşkanı secimi ile birlikte yenilenir.

Genel secime 1yıldanfazla kalmışsa seçilen Cumhurbaşkanı TBMM seçimi tarihine kadar görevine devam eder.

-Cumhurbaşkanı hastalık ve yurtdışına gittiğinde yerine C.Başkanı yrd. Bakar ve yetkileri kullanır.

-Cumhurbaşkanı yardımcıları ve Bakanlar milletvekili seçilme yeterliğine ait olan kişiler arasından Cumhurbaşkanı tarafından atanır ve görevden alınır.

DevletDenetlemeKurulu:– İdarenin hukuka uygunluğunun, düzenli ve verimli şekilde yürütülmesinin ve geliştirilmesinin sağlanması amacıyla, Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak kurulan Devlet Denetleme Kurulu, Cumhurbaşkanının isteği üzerine, tüm kamu kurum ve kuruluşlarında ve sermayesinin yarısından fazlasına bu kurum ve kuruluşların katıldığı her türlü kuruluşta, kamu kurumu niteliğinde olan meslek kuruluşlarında, her

düzeydeki işçi ve işveren meslek kuruluşlarında, kamuya yararlı derneklerle vakıflarda, her türlü idari soruşturma, inceleme, araştırma ve denetlemeleri yapar.

Yargıorganları, Devlet Denetleme Kurulunun görev alanı dışındadır. (TSKDENETLER)

– Devlet Denetleme Kurulunun Başkan ve üyeleri, Cumhurbaşkanınca atanır.

-Devlet Denetleme Kurulunun işleyişi, üyelerinin görev süresi ve diğer özlük işleri, Cumhurbaşkanlığıkararnamesiyledüzenlenir.

Anayasa Mahkemesi üyelerini, Danıştay üyelerinin dörtte birini, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcı vekilini, Askeri Yargıtay üyelerini, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi üyelerini, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu üyelerini seçmek.

  • Cumhurbaşkanının hastalık ve yurt dışına çıkma gibi sebeplerle geçici olarak görevinden ayrılması hallerinde, görevine dönmesine kadar, ölüm, çekilme veya başka bir sebeple Cumhurbaşkanlığı makamının boşalması halinde de yenisi seçilinceye kadar, CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI Cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanır.
  • Kanunun belirlediği usul ve esaslara göre;rektörler Cumhurbaşkanınca, dekanlar ise YükseköğretimKuruluncaseçilir ve atanır.
  • Radyo ve televizyon faaliyetlerini düzenlemek ve denetlemek amacıyla kurulan RadyoveTelevizyonÜstKurulu9üyedenoluşur
  • Anayasa mahkemeleri 15 üyeden oluşur
  • AnayasaMahkemesiüyeleri12yıliçinseçilirler. Bir kimse 2 defa Anayasa Mahkemesi üyesi seçilemez. AnayasaMahkemesiüyeleri65 yaşınıdolduruncaemekliyeayrılırlar.
  • Anayasa mahkemesi üye seçebilmek için 45 yaşını dolduruş en az 20 yıl avukatlık yapmış ya da 20 yılkamuhizmetindeçalışmışolmakşarttır.
  • Anayasa Mahkemesi üyeleri arasından 4 yıl için bir başkan ve iki başkan vekili secilir. Süresi biten tekrar seçilir.
  • Anayasa Mah. 15üyesinin12tanesiniCumhurbaşkanıseçer3tanesiniTBMMseçer.Toplanma Yeter Sayısı 10dur.
  • Cumhurbaşkanı kararnamelerini Anayasa mahkemesi denetler.

Çalışma ve Yargılama Usulü:

  • Anayasa mahkemesi, iki bölüm ve genel kurul halinde çalışır. Siyası partilere ilişkin dava ve başvurulara, iptal ve itiraz davaları ile Yüce Divan sıfatıyla yürütülecek yargılamalara Genel kurulca bakılır. Bireysel Başvurular ise Bölümlerce karara bağlanır.
  • -Anayasa değişikliğinde iptale, siyasi partilerin kapatılması yada devlet yardımından yoksun bırakılmasına karar verilebilmesi için toplantıya katılan üyelerin 2/3 oyçokluğu aranır.
  • Şekil Bozukluğuna dolayı iptal davaları Anayasa Mahkemesin öncelikle incelenip karara bağlanır.

İptal Davası:

  • Kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün veya bunların belirli madde ve hükümlerinin şekil ve esas bakımından Anayasaya aykırılığı iddiasıyla Anayasa Mahkemesinde doğrudan doğruya iptal davası açabilme hakkı, Cumhurbaşkanına, Türkiye Büyük Millet Meclisinde en fazla üyeye sahip iki siyasi parti grubuna ve üye tamsayısının en az beşte biri tutarındaki üyelere aittir
  • DavaAçmaSüresi:Anayasa Mahkemesinde doğrudan doğruya iptal davası açma hakkı, iptali istenen kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi veya içtüzüğün Resmî Gazetede yayımlanmasından başlayarak altmışgünsonradüşer.
  • Anayasa Mahkemesi karaları kesindir.
  • AnayasaMahkemesi;Cumhurbaşkanını, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanını, Cumhurbaşkanı Yardımcılarını, Bakanları, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay Başkan ve üyelerini, Başsavcılarını, Cumhuriyet Başsavcıvekilini, Hakimler ve Savcılar Kurulu ve Sayıştay Başkan ve üyelerini görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divansıfatıylayargılar.
  • Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları da görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divanda yargılanırlar.(JandarmaGenelKomutanıYARGILANMAZ)
  • Hâkimler ve Savcılar Kurulu 13 üyeden oluşur. iki daire dâhilinde çalışır. Üyeler 4 yıl için seçilir. Kurulun başkanı Adalet Bakanıdır. Adalet Bakanlığı müsteşarı kurulun doğal üyesidir. 4 Üye Cumhurbaşkanınca, 7 üye TBMMtarafından seçilir.
  • Üyeler 4 YIL için seçilir. Süresi biten üyeler bir kez daha seçilebilir. Kurul üyeliği seçimi, üyelerin görev süresinin dolmasından önceki 30 gün içinde yapılır.
  • Anayasanın değiştirilmesi Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının en az üçte biri tarafından yazıyla teklif edilebilir.
  • YÜKSEKMAHKEMELER
    • Anayasa Mahkemesi 2-Yargıtay
    • Danıştay 4-Uyuşmazlık Mahkemesi

YARGITAY:Adliye Mahkemelerce verilen kararların son inceleme merci.

DANIŞTAY:İdari Mahkemelerce verilen kararların son inceleme merci.

UYUŞMAZLIKMAHKEMESİ:Adli ve İdari yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını çözer.

  • Vergi, Benzeri mali yükümlülükler ve ödevler hakkında Danıştay ile Sayıştay arasındaki uyuşmazlıklarda Danıştay kararı esastır.
  • Bütçe ve Kesip Hesap: Cumhurbaşkanı bütçe kanun teklifini, malî yılbaşından en az yetmişbeş gün önce, Türkiye Büyük Millet Meclisine sunar. Bütçe teklifi Bütçe Komisyonunda görüşülür. Komisyonun ellibeşgün içinde kabul edeceği metin Genel Kurulda görüşülür ve malî yılbaşına kadar karara bağlanır

TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER

KişininHakveÖdevleri SosyalveEkonomikHakveÖd. SiyasalHak veÖdevler

-Kişi Dokunulmazlığı -Ailenin Korunması -Seçme, Seçilme Siyası

-Zorla çalıştırma yasağı -Eğitim ve Öğretim Hakkı Faliyetlerde bulunma

-Kişi Hürriyeti ve Güvenliği -Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti -Parti Kurma ve Girme

-Özel hayatın gizliliği -Çalışma Hakkı Ödevi -Vatan Hizmeti

-Konut Dokunulmazlığı -Çalışma Şartları ve Dinlenmesi -Vergi Ödevi

-Haberleşme Hürriyeti -Sendika Kurma Hakkı -Dilekçe Hakkı

-Seyahat ve Yerleşme Hürriyeti -Toplu İş Sözleşmesi Hakkı -Kamu Hiz Girme

-Din ve Vicdan Hür. –Grev lokat Hakkı -Bilgi Edinme

-Düşünce ve Kanaat Hür. –Sosyal Güvenlik Hakkı -Vatandaşlık

-Düşünceyi Açıklama Yayma Hür. –Sağlık Hiz ve Çevre Korun.

-Bilim ve Sanat Hür. –Ücretlerde Adalet Sağlanması

-Basın Hür. -Sözleşme

-Süreli ve Süresiz Yayın Hak. –Kamulaştırma (C.Başkanı Karararnamesi)

-Basın araçlarını Koruma Hak.

-Düzeltme ve Cevap Hak. Dernek Kurma Hak.

-Toplantı Göst. Yür. Hak.

-Mülkiyet Hak.

-Hak Arama Hür.

-Kanuni Hakim Güven.

-İspat Hak.

-Temel Hak ve Hür. Korunması

Benzer İçerikler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir